39. Kaplan ve Kurt
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪
Salonda yanan bir kömür ateşi, odayı ısıtıyordu.
Chen Yang bir saatten biraz daha az bir süredir diz çökmüş haldeydi. Xiao Chiye baş koltuğa oturmuş askeri kitaplar okuyordu. Her rütbeden İmparatorluk Ordusu generalleri de perdenin arkasında diz çökmüştü. Hem içerisi hem dışarısı sessizdi.
Bir söz vardır, “general henüz konuşacak saygınlığa sahip değilse, o zaman önce saygınlığını artırmak için göz korkutması gerekir.”* Xiao Chiye beş yıl önce İmparatorluk Ordusu’nu devralıp göreve geldiğinde ilk olarak güç kuvvet gösterisi sunmuştu. İstediği şey, bu kahramanlar sürüsünü komuta etmek için mutlak yetkiydi. Bu beş yıl içinde ödül ve cezaları dağıtırken adil davranmıştı. İmparatorluk Ordusu’na ödenmesi gereken parayı asla esirgememişti. Orduya asla az para vermemiş, hatta herhangi bir eksikliği gidermek için çok daha fazlasını harcamıştı. Astlarına karşı çok cömertti. Yine de bu pelerini, üç yıl önce en büyük yengesinin gönderdiği peleriniyle hâlâ aynıydı.
Ç.N.: 将威未行, 则先振之以威 “Eğer general henüz konuşacak saygınlığa sahip değilse, önce saygınlığını artırmak için zor kullanmalıdır.” Jixiao Xinshu’dan; Etkili Askeri Disiplin Üzerine Yeni İnceleme 《纪效新书》, Qi Jiguang (戚继光). Çin’i Japon korsanlarının istilasından korumakla ünlü bir Ming Hanedanı Generali olan Qi Jiguang tarafından 1560 yılında yazılmış bir askeri inceleme veya el kitabıdır.
Güz Avı, İmparatorluk Ordusu’nun başlarını dik tutmasını sağlamıştı. Sekiz Büyük Eğitim Bölüğü’nü gölgede bırakarak onları ilgi odağı haline getirmişti. Bir an için dünya ayaklarının altındaydı. Uzun bir süre Qudu’da zulme uğrayan bu askerler, Sekiz Büyük Eğitim Bölüğü’nün önünde boyun eğen bir yüz sergilerlerdi. Şimdi, etraftaki Sekiz Büyük Eğitim Bölüğü’ne patronluk taslamaya bile cüret ediyorlardı.
Bu iyiye işaret değildi. Kendini beğenmişlik, kişinin başarıya kendini fazla kaptırmasına neden olurdu.
Xiao Chiye’nin İmparatorluk Ordusuna biraz mantık katmak için bir fırsata ihtiyacı vardı. Ve bugünkü Tantai Hu, o fırsattı.
Chen Yang başını kaldırmaya cesaret edemedi. Xiao Chiye masaya vurdu ve Chen Yang hemen Xiao Chiye’ye çay doldurmak için ayağa kalktı. Bardak dolduğunda tekrar diz çöktü.
Xiao Chiye bütün gece tek kelime etmemişti, bu yüzden Chen Yang bütün gece yere diz çökmüştü.
Birçok söz söylenmeden bırakılırsa, söylenenden daha fazla utanç duyulmasına neden olabilirdi.
Xiao Chiye, ertesi gün sabah mahkemesine katılmak zorundaydı. Giyinip kendine çekidüzen verdikten sonra Chen Yang’a, “Bugün beni takip etmene gerek yok. Mola ver,” dedi.
Chen Yang iki bacağı da uyuşana kadar diz çökmüştü. Elleri yerde, boğuk bir sesle, “Efendim…” dedi.
Xiao Chiye’ye her zaman Naip olarak hitap etmişti. Bu sesleniş çok samimi gelmişti.
Beklenildiği gibi, Xiao Chiye olduğu yerde durdu. Ama yine de arkasına bakmadı.
Chen Yang tekrar eğildi ve “Efendime beni cezalandırması için yalvarıyorum,” dedi.
Xiao Chiye gitmesini bekleyenlere işaret etmek için elini kaldırdı. Ancak salonda başka kimse kalmayınca Chen Yang’a bakmak için yana döndü. “Eğer bir adam yanlış bir şey yapmadıysa, o zaman konuşulacak ne ceza var?”
Chen Yang’ın alnındaki ter gözlerinden aşağı damlıyordu. “Bu ast, yöntemlerindeki hataları fark etti,” dedi.
Uzun bir sessizlikten sonra, Xiao Chiye, “Son yıllarda, Zhao Hui, sınıra yapılan savaş seferlerinde dage’yı takip etti. Rütbesi gittikçe artıyor. Beş yıl içinde kendi ikametgahını ve bahşedilmiş bir unvanı alacaktır. İkiniz de babamın bizzat seçtiği iyi adamlarsınız. Sen, Chen Yang, bir serseriyi takip edip çürümek zorundayken neden o, Zhao Hui, bu tür bir onur ve şerefe sahip olabiliyor?”
Chen Yang’ın dudakları solgundu. “Bu ast nasıl böyle düşünmeye cüret edebilir? Kalıtsal Prens’in kendi güçlü yanları vardır. Ama benim dayanağım olan Efendim! Zhao Hui ve ben aynı klanın kardeşiyiz. İyi günü de kötü günü de birlikte paylaşıyoruz.”
“Bu prensibi gerçekten anlaman en iyisi olur,” dedi Xiao Chiye, “Kendi aralarında kavga eden kardeşler ve birbirlerine kılıç çeken ailelerin* hepsi özüne kadar çürümüştür. Yabancıların, kendi sonunuzu getirmeniz için harekete geçmesine bile gerek yok. Beni takip ettin ve Qudu’da kaldın, tüm meseleleri evde Zhao Hui’ye bıraktın. Küçük kız kardeşi Ayinler Bakanlığı’nın Müdür Yardımcısı ile evlendi ve sen de onun anne evinden aile rolünü dolduran ve Bahar Şenliği** ve diğer şenliklerde ona destek olan kişisin. Büyük katkılarda bulunmak ve büyük görevler gerçekleştirmek istiyorsan irade ve ruhla mücadele edebilirsin, ancak ahlaki ilkeler söz konusu olduğunda öyle değil. İnsanı iyi bir adam yapan, erdemli bir şevk ve kahramanlık ruhuna sahip olmaktır. Onunla rekabet etmek için korkun ve acelen nedir? Zhao Hui dün olanları yapmazdı, çünkü göz önünde bulundurması gereken dage’nın saygınlığı var. Artık İmparatorluk Ordusu muhafızlarının şefisin, ancak yine de başkalarına güven vermek için o küçük numaraya güvenmen gerekiyor. Bir zerre tatmin için, başkalarının Efendi’nin saygınlığını çiğnemesine bile izin verirsin. Tantai Hu, Zhongbo’dan geldi. Bunu biliyorsun. Ama yine de onu dünkü listesiyle değiştirdin ki öfkesini ve dargınlığını dışa vurabilsin. Ne oldu Chen Yang? Artık başkalarını kazanmak uğruna böyle oyunlar oynamak zorunda olduğun için mi beni takip ettin? Bu tatmin anı için, Efendi’nin itibarını zedelemekten bile çekinmezsin.”
Ç.N.: *: 兄弟阋墙，同室操戈 her ikisi de hemen hemen iç çekişme anlamına gelir.
**: Kameri takvimdeki ilk ayın ilk gününden itibaren yeni yılın başlangıcını kutlayan Bahar Şenliği.
Pişmanlık ve kendini suçlamayla canı sıkılan Chen Yang başını indirdi ve “Efendi’yi hayal kırıklığına uğrattım—” dedi.
“Kendini hayal kırıklığına uğrattın.” Xiao Chiye aniden kayıtsız bir sesle konuştu, “Anladıktan sonra devriye görevine geri dön. Bu birkaç gün Gu Jin beni takip etsin.”
Sersemlemiş Chen Yang yere diz çöktü ve Xiao Chiye’nin perdeyi kaldırıp dışarı çıkmasını izlemek için başını kaldırdı.
◈ ◈ ◈
Shen Zechuan nihayet dün gece iyi bir uyku çekmişti. Şu anda at arabasının yanında duruyor, akdoğanın karlı gökyüzünde süzülmesini izlerken ılık hava soluyordu.
Xiao Chiye kapıdan çıktı ve at arabasına bindi. Gu Jin kırbacı aldı ve Shen Zechuan’a baktı.
Shen Zechuan ona bakmadı. Perde biraz açıldı ve Xiao Chiye gözleriyle ona işaret etti.
Bütün gece avluda donmuş olan İmparatorluk Ordusu ona bakarken Shen Zechuan hemen sırtındaki bakışları hissetmişti. Xiao Chiye’ye gülümsedi, sonra yukarı çıktı.
Gu Jin at arabasını sürdü ve araba sallanmaya başladı.
Xiao Chiye, Shen Zechuan’a bir el ısıtıcısı verdi. Shen Zechuan kabul ettiğinde, Xiao Chiye elinin arkasını Shen Zechuan’ın elinin arkasına yapıştırdı.
“Çok soğuk,” dedi Xiao Chiye.
Shen Zechuan, Xiao Chiye’nin elini itmek için parmağını kaldırdı. Duvara yaslandı ve el ısıtıcısını tuttu.
Xiao Chiye, “Pek mutlu görünmüyorsun,” dedi.
Shen Zechuan ellerini ısıttı ve “Mutluyum,” dedi. Xiao Chiye’ye baktı ve gülümseyerek, “İkinci Genç Efendi’nin benim için konuşması ve bir çıkmazdan kurtulmama yardım etmesi beni mutlu ediyor.”
Xiao Chiye, “Bu İkinci Genç Efendi bunu kimse için yapmadı,” dedi.
“Öyle olabilir,” dedi Shen Zechuan, “Madem saygınlık sağladın, o zaman onlara ne zaman iyilik yapacaksın?* Muhafız olmama çok fazla gün kalmadı. Beni kullanmak istiyorsan acele etmelisin.”
Ç.N.: Askeri stratejiyle ilgili ilk dipnota bakın “generalin henüz konuşacak saygınlığı yoksa, o zaman ilk olarak saygınlığını artırmak için korkutması gerekir.” Bunu takip eden sonraki adım, onları kazanmak için nezaket kullanmak ve onlarla iyi niyetle arkadaş olmak olacaktır. Ancak o zaman askerler sizin için çok çalışır. Jixiao Xinshu’dan; Etkili Askeri Disiplin Üzerine Yeni İnceleme 《纪效新书》, Qi Jiguang (戚继光).
Xiao Chiye ona baktı ve hiçbir şey söylemedi.
Shen Zechuan, rahat bir duruşla çenesini hafifçe kaldırdı. Nefes verdi ve bir duraklamanın ardından konuştu, “Başkalarını yönetmek söz konusu olduğunda ben senin dengin değilim. Shen Lanzhou iyi bir hedef. Onu önüne koy, kendini savunabilir ve kaplanı korkutmak için kasıtlı bir güç gösterisi sergileyebilirsin.* Belki yatağını bile ısıtabilir. Böyle bir taşla üç kuş vurmak gerçekten zor. Xiao’Er, kesinlikle etkileyicisin.”
Ç.N.:震虎‘den 敲山震虎 bir uyarı olarak kasıtlı bir güç gösterisi yapmak. Buradaki kaplan, Tantai Hu’ya (ve ayrıca İmparatorluk Ordusunun geri kalanına) atıfta bulunuyor.
Vagonun içindeki atmosfer giderek ağırlaşırken, vagonun dışında bir insan sesleri kakofonisi vardı. Her iki adam da sadece birkaç santim uzaktı ancak doğal bir uçurumla ayrılmış gibiydiler. Araba gideceği yere vardığında, Gu Jin onları rahatsız edecek bir şey söylemedi.
Ellerini ısıtan Shen Zechuan, el ısıtıcısını küçük masaya geri koydu ve “Ne yazık,” dedi.
Xiao Chiye, “Ne?” dedi.
“Herkes her gece canının istediği kadar eğlendiğini düşünüyor,” Shen Zechuan dişlerinin ucunu yaladı ve acele etmeden ona, “Kim senin çalışkan ve vicdanlı bir Liuxia Hui* olduğunu bilebilirdi Xiao’Er? Bırak senin tarafından sikilmekten bahsetmeyi, daha önce salyana bile dokunmadım,” dedi.
Ç.N.:柳下惠 Liuxia Hui, aynı zamanda Zhan Huo, üstün erdemli bir adamdı ve bir keresinde ahlaki karakterine dair en ufak bir suçlama olmaksızın bir hanımefendiyi kucağında tuttuğu söylendi (Bölüm 31’de bahsedilmiştir)
Bunun üzerine perdeyi kaldırıp arabadan indi. Xiao Chiye’nin bel kemerine asılmasını beklemiyordu.
“Doğru.” Xiao Chiye şakacı bir şekilde gülümsedi. “Yatakta kılıç sallamaya ne kadar hevesli olduğuna bak. İsteğini yerine getireceğim.”
Shen Zechuan, “Bu kadar sert gözlere sahip birini istemiyorum,” dedi.
Perde sallandı. Arabadan çoktan inmişti.
Xiao Chiye’nin parmak uçları boş kalmıştı. Daha fazlasını istiyormuş gibi parmaklarını salladı.
◈ ◈ ◈
Tantai Hui’nin olayından sonra, İmparatorluk Ordusu daha az fiyakalı hale gelmişti. Hepsi kuyruklarını bacaklarının arasına kıstırıp kendilerine çekidüzen vermiş, böylece Güz Avı’ndan önceki hallerine geri dönmüşlerdi. Chen Yang, şimdi daha da ihtiyatlıydı, diğerleri sorun çıkarırken artık gözünü kapatmaya cesaret edemiyordu. Daha önce Libei’de ayağını incitmişti ve birkaç gün sonra Qudu’da soğuk şiddetliydi, bu yüzden görevde olduğu her gün için ayağı ağrıyordu.
Bir gün, yemekten sonra Xiao Chiye, Chen Yang’a birkaç şişe macun ilaç fırlattı. Chen Yang geri dönüp onları açtığında, Xiao Jiming’in birkaç yıl önce Saygıdeğer Yigui’den aldığı değerli macunlardan olduğunu gördü. Kendini tekrar ayıplamadan edemedi. O andan itibaren, işinde daha da gayretliydi.
Öte yandan, Tantai Hu eve gitmiş ve birkaç gün sonra kendini zor durumda bulmuştu. Ailesindeki herkes ölmüştü, yine de Zhongbo’dan üç çocuğu evlat edinmişti ve hepsi de onun maaşıyla geçiniyordu. O da evli değildi, bu yüzden ev işlerini yönetecek bir karısı yoktu. Her ay aldığı tüm para, hiçbir şey kalmayana kadar harcanmıştı. Şu anda pirinç ve erişte kıtlığı yaşıyordu ve aynı zamanda yeni yıla da hazırlanmak zorundaydı. Dengzhou gazisiydi ve Qudu’da arkadaşları vardı. Ama her zaman başkalarıyla ilgilenen kişi olmuştu. Şimdi sıra kendisine geldiğinden, başkalarından borç almaya cesaret edemiyordu, bu yüzden çocukları beslemek için kemerini sıkmıştı. Ancak bu, sonuçta, uzun vadeli bir çözüm değildi.
Tantai Hu, Chen Yang bir ziyaret için kapısına geldiğinde tefeci olmayı ve borçları tahsil etmek için insanların peşine düşmeyi bile düşünüyordu.
Chen Yang parayı bıraktı ve “Yeni yıl yaklaşıyor,” dedi. “Genel Naip, ailende üç çocuk olduğunu hâlâ hatırlıyor.”
Tantai Hu sandalyeye otururken yüzünü çevirdi ve “Artık İmparatorluk Ordusu’nun bir askeri olmadığıma göre, İmparatorluk Ordusu’ndan para kabul etmem için hiçbir neden yok,” dedi.
“Sen gerçekten iyi niyetli bir kaplansın*.” Chen Yang ciddi bir yüz ifadesiyle konuştu. “Neden hâlâ Naip’e kızgınsın? O gün birçok insan izlerken Shen Zechuan’a saldırdın. Naip’e saygın nerede? Askeri disiplinde çok gevşek olmak büyük bir tabudur. Uzun zamandır Komutan Yardımcısısın. Bunu anlamadığını söyleme bana.”
Ç.N.: 虎 tam anlamıyla kaplan (ayrıca Tantai Hu’daki Hu karakteridir), ama aynı zamanda özellikle aptal olan ve düşünmeden bir şeyler yapan, düşünmeden konuşan vb. insanları tanımlamak için bir kuzeydoğu lehçesidir (虎了吧唧). Yani Chen Yang bir de aptal olduğunu söylüyor.
Tantai Hu, “Ne yapabilirim? Sekizinci Shen’i ne zaman görsem, ailemi hatırlayacağım!”
Chen Yang iç çekti, “Yine de onu ve dolayısıyla Naip’i aşağılamamalıydın. Birkaç yıl onu takip ettikten sonra Naip’in mizacını biliyorsun, neden yine de ağzını açtın?”
Tantai Hu başını ovuşturdu.
Chen Yang devam etti, “Ben de hatalıydım. Düşüncesiz olduğunu biliyordum ama seni durdurmadım. Hata yaparsan hatanı kabul et, alırsan cezanı kabul et. Gerçek bir adam geçici aksilikler yaşayabilir ve koşullara uyum sağlayabilir. Kendini gerçek bir kahraman olarak düşünmeden önce bırakma derecesine kadar gitmen gerekiyor mu?”
“Peki ne yapabilirim? Bel künyemi çoktan verdim!” Tantai Hu bu noktayı anlattığında, incinmiş ve üzgündü, “Naip’i beş yıl boyunca takip ettim ve Güz Avı sırasında iliklerime kadar çalıştım. İmparatorluk Ordusu’nun nihayet kendisine bir isim yapması kolay değildi. Bütün gün o tilkinin girip çıktığını görünce korkuyorum! Görünüşü… Naip’in geleceğinin mahvolacağından gerçekten korktum! Endişeleniyordum ve ondan ölümüne nefret ediyorum! Ding Tao, bunun onun hatası olmadığı hakkında bir şeyler söyledi. Bu doğru, bunu kim bilmiyor? Ama benim yerimde olsalardı buna kim dayanabilirdi? Ölenler anne babam ve kardeşlerimdi, yol kenarında bir köpek değil!”
Chen Yang da sessizdi.
Tantai Hu ayağını yere sertçe vurdu ve yüzünü gelişigüzel bir şekilde sildi. Yaralı suratlı adam geçmişi hatırladığında hâlâ gözyaşı döküyordu. Hıçkıra hıçkıra ağladı ve şöyle dedi: “Böyle düşmanlık bir yana, nefret ettiği bir insanı bile karşısında görmekten kimse mutlu olmaz. Zhongbo birliklerinin yenildiği o yıl… Chen Yang, hayatta kalan hepimizin aileleri parçalandı ve mahvoldu, biz ise onların dişlerinden zar zor kurtulduk! Bize kim acıyacak? Evimdeki şu üç çocuğa bak. Yaşamak için Biansha Süvarileri’nin atlarının toynaklarının altına çamur kazmak zorunda kalan yetimlere dönüşmeden önce birkaç kelimeyi bile tanımaya başlamamışlardı. Hepimiz aşağılık yaratıklarız.”
Chen Yang onu okşadı ve biraz sakinleşmesini bekledi, “Ama şimdi İmparatorluk Ordusu’na katıldığına göre, kral olan Naip. Hu-zi,* beş yıl önce, Naip İmparatorluk Ordusu’nu temizlediğinde, senin gibi yerli olmayan askeri haneleri** almak istemişti ancak Savaş Bakanlığı kabul etmedi. Naip’in ne dediğini hâlâ hatırlıyor musun?”
Ç.N.: *: ~子 -zi, çocuk veya oğul anlamına gelen bir sonektir.
**: 军户 Mesleklerine göre sıralanan üç haneden biri: sivil (民户), askeri (军户) ve zanaatkar.
Taitai Hu’nun omuzları hafifçe sarsıldı.
Chen Yang devam etti, “Bugün hâlâ bir asker olmak istemenin nedeni, Naip’in o gün söylediklerinden dolayı değil mi?— “Ailelerimizin kan davasının intikamı henüz alınmadı ve ulusumuzun aşağılanması henüz telafi edilmedi.”— İmparatorluk Ordusu bir gün atları dağ geçidinden çıkaracak. Düşmanları kendi ellerinle öldürmek, bugün başka bir adamı suçlamaktan çok daha sevindirici değil mi? Tüm bunları zaman geçtikçe nasıl unuttun?!”
Tantai Hu, “Unutmaya nasıl cüret edebilirim? Bir gün bile unutmadım. Bu hayatı Naip’e dilediği gibi kullanması için verdim, hepsi o gelecek gün için.”
“O zaman her şey yolunda, değil mi?” Chen Yang ayağa kalktı ve parayı Tantai Hu’ya itti. “Kardeşler birbirlerine bir gecede kin beslemezler. Naip bize kardeş gibi davranıyor. Bu para Naip’in kendisinden. Bahar Şenliği’ni kutladıktan sonra asıl mangana dön, Manga Komutanı bel künyeni as ve görevlerini iyi yap.”
Karışık duygular içinde olan Tantai Hu, Chen Yang’ı kapıdan geçirdi.
Chen Yang döndüğünde Shen Zechuan’ı görmüştü. Her iki adam da verandada birbirlerini selamladılar. Perdeyi kaldırıp içeri girerken Shen Zechuan meselenin bittiğini anlamıştı.
Shen Zechuan yağan karı izlerken ölesiye sıkılıyordu.
Böyle gaddar bir adam* gerçek olsa bile sahteymiş kılığına girebilir, sahte olsa bile gerçeğe dönüştürebilirdi. Diğerleri, ifadesinin mutluluk mu yoksa öfke mi olduğunu anlayamaz, samimi mi yoksa ikiyüzlü mü olduğunu söyleyemezdi.
Ç.N.: 狼虎 kelimenin tam anlamıyla kurt ve kaplan (veya yırtıcı hayvanlar), aynı zamanda kısır ve acımasız bir kişiye atıfta bulunuyor.
Chen Yang’ın tekrar ortaya çıkması uzun sürmedi. Perdeyi kaldırdı, Shen Zechuan’a başını salladı ve “Genel Naip, birlikte yemek yemeniz için içeride bekliyor,” dedi.
Shen Zechuan arkasını döndü ve Xiao Chiye’nin ona baktığını gördü.
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪
Çeviri | Edit: Pebbles
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪
